Cứ mỗi bốn năm một lần, giải bóng đá Euro sẽ được tổ chức nhằm tìm ra đội bóng vô địch châu Âu. Vậy đâu là những thông tin bạn cần biết về giải đấu này? Hãy cùng Bóng Đá Bên Bển tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây!
Những bước đầu tiên của Giải vô địch bóng đá châu Âu
Ý tưởng và quy mô giải đấu
Vào năm 1958, Liên đoàn Bóng đá châu Âu UEFA đã thống nhất và đưa ra quyết định sẽ tổ chức một giải đấu dành cho các đội bóng nam tranh tài tại khu vực. Ý tưởng này được để xuất bởi Henri Delaunay – một quan chức bóng đá người Pháp, người sau này đã đặt tên cho cúp vô địch giải bóng đá Euro – Cúp Henri Delaunay. Sau khi sáng lập, UEFA đã quyết định sẽ có tổng cộng 17 đội tham gia thi đấu tại vòng loại, đá hai lượt đi và lượt về theo thể thức sân nhà – sân khách để tìm ra 4 đội xuất sắc nhất vào vòng chung kết tranh cúp.
Giải đấu khai mạc và chân dung nhà vô địch
Euro lần đầu tiên được tổ chức tại Pháp vào năm 1960 với tên gọi ban đầu là Cúp các quốc gia châu Âu. Ở giải đấu khai mạc này, Bốn đội bóng tiến vào vòng chung kết sau khi đã thi đấu vòng loại này bao gồm: Liên Xô, Nam Tư, Tiệp Khắc và chủ nhà Pháp. Và trong trận chung kết đầy tính nghẹt thở tại Paris, Liên Xô đã xuất sắc đánh bại Nam Tư với tổng tỉ số 2-1 nhờ bàn thắng trong hiệp phụ của Viktor Ponedelnik, qua đó mang về chiếc cúp vô địch giải bóng đá Euro đầu tiên trong lịch sử cho quốc gia Đông Âu này.
Euro mấy năm tổ chức một lần?
Giải bóng đá Euro được UEFA quy định tổ chức cứ mỗi bốn năm một lần và được lên lịch tranh tài vào các năm chẵn giữa các giải đấu World Cup. Ngoại trừ năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 diễn ra trên toàn thế giới mà giải đấu đã được hoãn và tổ chức lại vào năm 2021. Tính đến nay đã có 17 lần giải đấu được diễn ra với 10 nhà vô địch, và giải đấu năm 2028 sẽ đăng cai tại Anh, Ireland, Scotland, và xứ Wales, lần đầu tiên giải đấu được tổ chức bởi một liên minh bốn quốc gia.
Thể thức thi đấu Euro – Từ vòng loại đến chung kết
Quy trình vòng loại Euro
Ở vòng loại, tất cả các đội tuyển bóng đá nam thuộc liên đoàn bóng đá châu Âu sẽ tham gia tranh tài. Vòng đấu loại sẽ được tổ chức trong khoảng thời gian 2 năm trước giải đấu, 55 đội tuyển quốc gia sẽ được chia thành từng bảng đấu nhỏ để thi đấu theo thể thức vòng tròn tính điểm. Hai đội bóng có số điểm cao nhất và nhì mỗi bảng sẽ giành quyền trực tiếp vào vòng chung kết. Bên cạnh đó, các đội đủ tiêu chuẩn sẽ tham dự vòng play-off để tìm ra chủ nhân của những tấm vé còn lại
Cách thức thi đấu giải bóng đá Euro
Từ năm 2016, tổng số đội bóng tham gia vòng chung kết Euro đã được mở rộng lên con số 24 đội (trước đó là 16). Các đội bóng sẽ được bốc thăm chia thành 6 bảng, mỗi bảng 4 đội và thi đấu theo thể thức vòng tròn tính điểm. Để có thể đi tiếp vào vòng knock-out, các đội bóng phải có số điểm cao nhất và nhì ở mỗi bảng đấu. Ngoài ra, 4 đội bóng đứng hạng 3 có thành tích tốt nhất cũng sẽ tiến vào vòng trong.
Kể từ vòng knock-out, các đội bóng sẽ thi đấu theo thể thức loại trực tiếp cho đến khi tìm được 2 đội bóng xuất sắc ở mỗi nhánh đấu để tiến vào chung kết nhằm xác định nhà vô địch. Nếu các trận đấu tại vòng knock-out có tỉ số hòa sau 90 phút thi đấu chính thức, hai đội sẽ tiếp tục đá thêm hiệp phụ và nếu tỉ số vẫn hòa thì sẽ tiến hành đá luân lưu để tìm ra đội chiến thắng.
Điều chỉnh mới nhất kỳ Euro 2024
Ở giải bóng đá châu Âu mới nhất, UEFA đã có một số điều chỉnh so với các kỳ Euro trước. Sau đây là một số thay đổi đáng chú ý:
- Điều chỉnh về số trận đấu của các đội: Ở vòng loại Euro 2024 đã có sự tham gia của các đội tuyển qua UEFA Nations League. Các đội bóng có thể giành vé trực tiếp qua giải đấu này thay vì thi đấu vòng loại truyền thống
- Thay đổi về VAR (Video Assistant Referee): Công nghệ này vẫn sẽ tiếp tục được sử dụng để hỗ trợ trọng tài tham khảo trong các tình huống phạm lỗi hay xác định bàn thắng.
- Về địa điểm tổ chức: vòng chung kết Euro 2024 sẽ diễn ra tại Đức, với 10 thành phố đăng cai. Đây là lần thứ 2 Đức đăng cai tổ chức sự kiện thể thao này.
Các kỷ lục huyền thoại của giải bóng đá Châu Âu
Những trận chung kết huyền thoại
Xuyên suốt lịch sử 64 năm của giải đấu, đã có rất nhiều trận đấu chung kết nảy lửa được diễn ra, cùng điểm qua một vài trận chung kết huyền thoại!
- Euro 1960: Liên Xô vs Nam Tư
Trận chung kết đầu tiên của giải bóng đá châu Âu đã diễn ra với những tình huống vô cùng nghẹt thở. Trong suốt 90 phút thi đấu chính thức, hai động bóng đã cầm chân nhau với tỉ số hòa 1-1, chỉ đến khi hiệp phụ thứ hai còn 7 phút nữa sẽ kết thúc, Viktor Ponedelnik đã ghi bàn và giúp Liên Xô giành chiến thắng chung cuộc và nâng cao chiếc cúp vô địch lịch sử này.
- Euro 1996: Đức vs Cộng hòa Séc
Ở giải đấu năm 1996, trận chung kết đã diễn ra kịch tính với sự góp mặt của đội tuyển Đức và Cộng hòa Séc. Patrik Berger đã giúp Cộng hòa Séc vươn lên dẫn trước, nhưng Đức đã gỡ hòa và nhờ bàn thắng vàng của Oliver Bierhoff ghi được trong hiệp phụ, Đức đã đem về chức vô địch Euro và đây cũng là lần thứ 3 họ lên ngôi tại châu Âu.
- Euro 2016: Pháp vs Bồ Đào Nha
Euro 2016 là giải đấu đầu tiên có 24 đội tham dự vòng chung kết. Tại đây, một Bồ Đào Nha dù chỉ có thành tích thứ ba tại bảng đấu của mình đã lầm lũi tiến vào chung kết đối đầu với chủ nhà Pháp. Nhờ vào bàn thắng của Eder trong hiệp phụ, đội bóng bán đảo Siberia đã lên ngôi vô địch sau 120 phút thi đấu. Đây được xem là khoảnh khắc đáng nhớ của siêu sao Cristiano Ronaldo, dù anh phải rời sân sớm do chấn thương trong trận đấu này.
Các đội bóng giành chức vô địch nhiều nhất
Sau 17 lần giải Euro được tổ chức, đã có tổng cộng 10 quốc gia vô địch giải đấu. Trong đó, Tây Ban Nha đang thống trị với 4 chức vô địch, xếp phía sau là Đức với 3 lần lên ngôi. Tiếp theo, Ý và Pháp đều có 2 lần nâng cao chiếc cúp Henri Delaunay. Lần lượt các đội tuyển Liên Xô, Cộng hòa Séc, Hà Lan, Đan Mạch và Bồ Đào Nha có 1 lần được khắc tên vào chức vô địch châu Âu này.
Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất các kỳ Euro
Tính đến thời điểm hiện tại, siêu sao Cristiano Ronaldo đang nắm giữ kỷ lục là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất các kỳ Euro, với tổng số 14 bàn thắng. Anh đã xuất sắc vượt qua huyền thoại bóng đá Pháp Michel Platini, người đã ghi được 9 bàn thắng trong lịch sử giải đấu.
Top 5 cầu thủ ghi bàn nhiều nhất giải bóng đá Euro tính đến nay:
- Cristiano Ronaldo (Bồ Đào Nha) – 14 bàn
- Michel Platini (Pháp) – 9 bàn
- Alan Shearer (Anh) – 7 bàn
- Louis van Gaal (Hà Lan) – 6 bàn
- Antoine Griezmann (Pháp) – 6 bàn
Tại sao Euro là sự kiện bóng đá không thể bỏ lỡ?
Euro là sự kiên bóng đá quốc tế không thể bỏ lỡ vì nhiều lý do hấp dẫn và đặc biệt. Có thể liệt kê ra một số nguyên nhân tiêu biểu dưới đây:
Sự góp mặt của các đội bóng hàng đầu
Từ lâu, lục địa già luôn nổi danh với các đội tuyển bóng đá tên tuổi. Đây là nơi tập hợp những giải bóng đá vô địch quốc gia hấp dẫn, đồng thời cũng là cái nôi sản sinh ra nhiều tài năng sáng giá của làng túc cầu. Các đội tuyển lớn như Anh, Đức, Tây Ban Nha hay Pháp đều đã và đang có vị trí xếp hạng cao trong bảng xếp hạng FIFA. Điều này dẫn đến các trận đấu tại Euro luôn mang tính chất nghẹt thở và kịch tính tột độ.
Những ngôi sao bóng đá hàng đầu
Như đã nói ở trên, Euro là giải đấu luôn quy tụ các anh tài nổi bật trong làng bóng đá. Nếu trong lịch sử có Michel Platini, Oliver Bierhoff hay Ruud Gullit thì ở hiện tại, những Cristiano Ronaldo, Kylian Mbappe hay Harry Kane đều là siêu sao hàng đầu tại đội tuyển và sẵn sàng tạo ra giải đấu cực kỳ hấp dẫn và đáng nhớ cho người hâm mộ túc cầu.
Các khoảnh khắc ghi bàn lịch sử
Giải đấu Euro đã chứng kiến nhiều pha ghi bàn ấn tượng, làm nức lòng fan bóng đá. Cú vô-lê tuyệt đẹp từ ngoài vòng cấm của huyền thoại Bulgaria – Dimitar Berbatov ghi được vào lưới Thụy Điển, hay Antonin Panenka với quả phạt đền trứ danh ghi được trong trận chung kết Euro 1976 giữa Tiệp Khắc và Tây Đức đều để lại ký ức khó phai trong lòng người hâm mộ.
Với sự tham gia của các đội bóng hàng đầu thế giới và là nơi có nhiều siêu sao tranh tài, mỗi kỳ Euro đều mang lại những khoảnh khắc ấn tượng, những bàn thắng đẹp mắt và là một phần không thể thiếu trong lịch sử bóng đá. Vừa rồi là tất cả những gì bạn cần biết về giải bóng đá Euro. Hãy theo dõi Bóng Đá Bên Bển để không bỏ lỡ những bài viết và tin bóng đá từ các giải bóng đá Châu Âu đến những giải bóng đá Châu Á hấp dẫn được cập nhật liên tục nhé!
